Cultuur Cambodja

De cultuur van Cambodja kenmerkt zich door een sterk gevoel van authenticiteit en sociale waarden. Van groot belang voor de ontwikkeling van de Combodjaanse cultuur was (en is) het Boeddhisme. De twee belangrijkste vormen van het geloof van Cambodja, Maha en Thammayut worden nog altijd beoefend in zo’n 4000 tempels. Ook in de kunst van Cambodja is het Boeddhisme erg belangrijk. De kunst wordt tegenwoordig bijna geheel overschaduwd door de grootsheid van het oude Khmer volk. Hun rijk strekte zich ver uit buiten de grenzen van het huidige Cambodja. De Ruines van het tempelcomplex Angkor zijn hier het bekendste voorbeeld van. Een ander voorbeeld van de dominantie van de vroegere cultuur vind je in de hedendaagse dans van Cambodja. Deze is nog altijd sterk beïnvloed door de Khmer rituelen.

Specifieke voorbeelden van cultuur in Cambodja

De bekendste cultuuruitingen van Cambodja zijn de velen “Wat”. Dit is het Cambodjaanse woord voor tempel. Grootse complexen zoals dat van Angkor, zijn bekend over de hele wereld. De architectuur van deze bouwwerken is gebaseerd op mystieke en religieuze overtuigingen. Dit zie je vooral in de vele stambeelden. Losse beelden van religieuze figuren vind je veel in de omgeving van elke Wat.

In de Khmer periode was er een grote rol weggelegd voor dans. De klassieke Khmer dans gaat terug op de Indiase variant. Verhalen die met het geloof te maken hadden werden uitgebeeld. De dansen worden gekenmerkt door een precieze volgorde en houding van het lichaam. Vrijwel alle dansers zijn vrouwen, en mannen werden dan ook met kostuums neergezet. De nationale dans staat bekend als de Lamthon. Dit is een dans in elegante stijl, waarbij de positie van de voeten van groot belang is.

Voor muziek geld hetzelfde als voor dans in de zin dat de traditionele variant stamt uit de grootse Khmer periode. Door het belang van dansen werd ook muziek steeds populairder. Dansen werden namelijk altijd vergezeld door muziek. Unieke instrumenten zijn de Khom Thom (een percussie instrument van 16 gongs in een halve cirkel) en een Cambodjaanse variant van de doedelzak.




Geschiedenis Cambodja

De geschiedenis van Cambodja kent veel ongeregeldheden. Burgeroorlogen hebben menigmaal de bevolking verdeeld. Ook ging het land vaker gebukt onder internationale conflicten en bezettingen.
De oorsprong van Cambodja is te vinden in het Funan koninkrijk dat de eerst bekende beschaving is op de plek van het huidige Cambodja. Dit rijk kwam op in de eerste eeuw voor Christus en was sterk beïnvloed door Indiase gebruiken. Zo vroeg als deze tijd is ook het boeddhisme al de regio binnen gekomen. Archeologische vondsten laten zien dat er in deze eerste eeuwen al gehandeld werd langs de Mekong rivier. Onder deze relaties bevonden zich ook de Khmer. Het volk dat zich uiteindelijk in Cambodja vestigde.
Van 800 tot 1431 had het rijk dat de Khmer had gesticht een grote bloeiperiode. Handel was gunstig en dreigingen van naburige rijken werden succesvol afgehouden. Koning Jayavarman I en diens opvolgers bouwden in deze tijd het nu zo bekende tempelcomplex van Angkor.Toen uiteindelijk de Thai steeds meer gebied innamen, viel het koninkrijk. De donkere jaren van Cambodja begonnen en zouden duren tot diep in de 19e eeuw. Dit is een punt in de geschiedenis van Cambodja omdat het de negatieve kijk op Vietnam verklaard. Het Khmer rijk was namelijk slachtoffer van een voortdurend landjepik tussen de Thai en Vietnamezen. Om het laatste beetje land dat Cambodja nog bezat te verdedigen sloot koning Norodom uiteindelijk een verdrag met de Fransen. Zij hadden de onofficiële, maar sterke macht over het land voor bijna een eeuw. Na de tweede wereldoorlog zou het land sterke veranderingen ondergaan.

Ontwikkeling

Na de nodige strubbelen kwam Cambodja ook na de tweede wereldoorlog onder gezag van Frankrijk. De jonge koning Norodim Sihanouk werd aangesteld. Hij ontglipte aan de Franse beperkingen en zorgde op 9 november 1953 voor de onafhankelijkheid van Cambodja. Ondertussen kwamen echter ook stemmen op tegen het koningshuis. Sihanouk maakte een strategische keuze en trad af om staatshoofd te worden. Op deze manier hield hij de oppositie af. Vanaf 1960 ontstond er een nieuwe dreiging voor (het koningshuis van) Cambodja. In eigen land en buurland Vietnam staken communistische groeperingen de kop op. In Cambodja was dit de Rode Khmer. In een samenwerking met de VS werd het oosten van Cambodja gebombardeerd. Deze aanval was bedoeld tegen de Rode Khmer, maar werkte averechts. De groepering groeide en nam langzaamaan de steden over. Toen de ook de hoofdstad viel werden ingrijpende regels doorgevoerd. Er heerste een voedseltekort en door het communistische gedachtegoed werd het boeddhisme verboden en werden stedelingen naar het platte land gedreven. In de jaren ’70 sloot het land onder leiding van Khmer leider Pol Pot de grenzen. Een periode van gruwelijkheden volgde voor de inwoners van Cambodja. De film The Killing Fields is gebaseerd op deze tijd en brengt de misdaden in beeld.
Al eeuwen waren de betrekkingen met Vietnam niet erg gunstig en dat resulteerde nu in de invasie van Cambodja door het buurland. Het leger van de Rode Khmer vertrok uit Phnom Penh en vluchtte naar de jungle. Internationaal bleef de Khmer regering als officiële leider van Cambodja gezien worden. Na verloop van tijd vertrok Vietnam en in 1991 sloten binnenlandse partijen vrede. Een periode van relatieve rust brak aan. Maar ondanks de nieuwe verkiezingen en de aanwezigheid van VN vredessoldaten, bleef de Rode Khmer corruptie uitoefenen. Toch gaan andere partijen een steeds grotere rol spelen en verliest de Rode Khmer aan aanzien. Eén voor een worden er kopstukken opgespoord en Pol Pot wordt voor een showtribunaal gezet. In het afgelopen decennia heeft de strijd zich beperkt tot onenigheden binnen het parlement. Een nieuw tribunaal werd opgezet om de Rode Khmer leden te berechten.